کد مطلب:20357 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

منظور از چند بعدي بودن انسان چيست ؟

استاد مطهري در اين باره مي گويد: انسان با همه وجوه مشتركي كه با ساير جاندارها دارد, فاصله ءعظيمي با آن ها پيدا كرده است . انسان موجودي مادي معنوي است . انسان با همه وجوه مشتركي كه با جاندارهاي ديگر دارد, تفاوت هاي اصيل و عميق با آن ها دارد كه هريك از آن ها بعدي جداگانه به او مي بخشد و رشته اي جداگانه در بافت هستي او به شمار مي رود.

اين تفاوت ها در سه ناحيه است :

1ـ ناحيه ادراك و كشف خود و جهان ,

2ـ ناحيهء جاذبه هايي كه بر انسان احاطه دارد,

3ـ ناحيهء كيفيت قرار گرفتن تحت تأثير جاذبه ها و انتخاب آن ها.

در ناحيهء ادراك , انسان نيز؟ به تعقل دارد كه در جانداران ديگر وجود ندارد. در ناحيهء جاذبه ها انسان علاوه برجاذبه هاي مادي , جاذبه هاي معنوي دارد كه عبارتند از:

1ـ علم و دانايي ,

2ـ خير اخلاقي ,

3ـ جمال و زيبايي ,

4ـ پرستش .

انسان از آن جهت كه به نيروي عقل و اراده مجهز است , قادر است در مقابل ميل ها مقاومت و ايستادگي نمايد وخود را از تحت تأثير نفوذ جبري آن ها آزاد نمايد. همين توانايي است كه انسان را شايستهء تكليف كرده و همين است كه به انسان حق انتخاب مي دهد.(1)

آيه اي كه به دو بعدي بودن انسان تصريح دارد, اين است : .(2)

]آدمي زاده طرفه معجوني است كز فرشته سرشته و حيوان

گر رود سوي اين , شود كم از اين ور كند ميل آن , شود به از آن

(پـاورقي 1.استاد مطهري , مجموعه آثار, ج 2 ص 274ـ 281 با تلخيص .

(پـاورقي 2.سوره سجده (32 آيه 9